-„Divokoza u Crnoj Gori” je nova stručna publikacija u izdanju nacionalne asocijacije lovaca, Lovačkog saveza Crne Gore, koja na 153 strane obrađuje ovu plemenitu divljač.

Cilj knjige je da se prikaže značaj ove izuzetne vrste divljači i njenog mjesta u prirodi (koja je inače malo obrađena na prostorima bivše Jugoslavije) uz naglašavanje potrebe za preduzimanjem odgovarajućih mjera zaštite i uzgoja, kako bi ovu vrstu imali u optimalnoj brojnosti u odnosu na životne uslove.

Knjiga sadrži sedam poglavlja i na sveobuhvatan način prikazuje divokozu kroz njen položaj u lovnom zakonodavstvu (opis, stanje) dajući smjernice budućeg gazdovanja i lov kao segment planskog i racionalnog korišćenja prirodnih bogatstava. Zadnje poglavlje tretira trofej divokoze i divojarca - rogove kao pokazatelja uslova staništa i načina gazdovanja ovom divljači.

Predgovor za knjigu uradio je mr Janko Mehle, direktor Lovišta sa posebnom namjenom Zavoda za šume Slovenije.

Divokoza je tipična planinska divljač koja životni prostor nalazi u surovim, stjenovitim predjelima planinskih masiva i planinskim pašnjacima uz gornju granicu šumske vegetacije, ali i u strmim kanjonima planinskih rijeka na nižim nadmorskim visinama.

Skromnih je zahtjeva u izboru hrane, ali maksimalnih u pogledu mira. Održala se do danas na odgovarajućim staništima u skoro svim evropskim planinskim masivima, ali zbog prostorne razdvojenosti, različitih klimatskih uslova i prirodnih posebnosti okoline, u različitim geografskim rasama ili podvrstama.

Divokoza u Crnoj Gori naseljava planinske, kamenite i teško pristupačne terene mnogih planinskih masiva. „Gdje ne može niko, može divokoza”, tim sloganom opisana su najbolje njena staništa.

Zajedno sa srnom divokoza još od 1871. godine uživa pravnu zaštitu. Kroz protok vremena, a zavisno od stanja populacije, uvode se razni vidovi zaštite ove značajne populacije, a najčešće se propisuje trajna zabrana lova divokoze (ženke) i jaradi, te lovostaj divojarca (mužjaka).

Takva zakonodavna regulativa ostaje do današnjeg vremena, a sa donošenjem prvog zakona o lovstvu 1910. godine gazdovanje sa divljači pa samim tim i divokozom povjerava se lovcima kao najzinteresovanijim za njeno očuvanje.

Rezultat rada lovaca koji se odnosi na stanje populacije divokoze u Crnoj Gori prikazan je u knjizi na osnovu izještaja korisnika za lovišta i lovišta posebne namjene gdje je divokoza (divojarac) lovna divljač i načnih radova za područje Nacionalnih parkova Crne Gore gdje divokoza nije lovna divljač.

U knjizi su date smjernice i mjere budućeg gazdovanja: mjere zaštite i uzgoja, uređivanja lovišta i mjere korišćenja divljači kao i značaj trofeja – rogova divokoze i divojarca.

O divokozama se i u narodu govori s posebnim poštovanjem. Sa koljena na koljeno se prenose legende koje u svojim porukama govore o njenoj posebnosti, zalažući se za njenu zaštitu, a preko nje i za zaštitu sredine u kojoj živi.

Divokoza je zaštitni znak Lovačkog saveza Crne Gore. Lik divokoze nalazi se na memorandumu Saveza, uvjerenjima o položenim lovačkim ispitima, zastavi, ordenju i medaljama za sportska takmičenja i slično. Divokoza je zaštitni znak i nacionalnih saveza lovaca Slovenije i Bosne i Hercegovine. Lik divokoze je i na medaljama koje su dobijane uz priznanja na Prvoj izložbi lovačkih trofeja u Jugoslaviji 1937. godine u Zagrebu i na mnogim drugim mjestima.

Divokoza je prirodno blago, dragulj kojim se može ponositi Crna Gora, a knjiga „Divokoza u Crnoj Gori” je još jedan doprinos Lovačkog saveza Crne Gore njenom očuvanju.

Iz oblasti lovstva, ove značajne oblasti za očuvanje prirode i divljači, u cilju obrazovanja i edukacije, nacionalna asocijacija lovaca - Lovački savez Crne Gore je izdao sledeće stručne publikacije:„Skripta za polaganje lovačkog ispita” (2002 godina), „Lovstvo” (2006 godina), Zbornik radova sa obuke lovaca u Bijelom Polju (2006 godina), „Trofeji od divljači – divljač Crne Gore” (2007 godina), „Priručnik za plaganje lovačkog ispita - pitanja i odgovori” (2009 godina), „Crnogorsko lovno zakonodavstvo – 100 godina zakona o lovstvu” (2010 godina), „Stope i tragovi divljači” (2011 i 2019 godina), „Lovstvo” prošireno i dopunjeno izdanje” (2016 godina) i „Divokozu u Crnoj Gori” (2019 godina).

A.Ć.

---